Viêm thanh quản là tình trạng viêm của thanh quản do hoạt động quá mức, bị kích ứng hoặc nhiễm trùng. Hầu hết các trường hợp viêm thanh quản là do nhiễm virus tạm thời và không nghiêm trọng.
Viêm thanh quản chủ yếu là viêm niêm mạc, quá trình viêm có thể khu trú ở niêm mạc hoặc lan xuống dưới từ xung huyết, phù nề, loét niêm mạc đến viêm cơ, hoại tử sụn.
Viêm thanh quản cấp tính trên lâm sàng thể hiện dưới nhiều hình thức khác nhau, có thể xếp thành: Viêm thanh quản cấp tính ở người lớn; Viêm thanh quản cấp tính ở trẻ em; Viêm thanh quản hậu phát; Phù nề thanh quản.
Tuy nhiên, tình trạng khàn tiếng kéo dài đôi khi được xem là báo hiệu một tình trạng bệnh lý tiềm ẩn nghiêm trọng hơn. Khi thời tiết chuyển mùa, độ ẩm cao, nhiệt độ không khí luôn thay đổi… sẽ là điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn, virus, nấm mốc phát triển. Đây cũng chính là nguyên nhân dẫn tới khàn tiếng, mất tiếng, triệu chứng điển hình của viêm thanh quản.
Yếu tố nguy cơ và nguyên nhân gây viêm thanh quản
Người lớn và trẻ nhỏ đều có nguy cơ bị viêm thanh quản. Ở mỗi độ tuổi khác nhau, yếu tố nguy cơ sẽ khác nhau.
Đối với người lớn, người thường xuyên tiếp xúc với các hóa chất độc hại, chất gây dị ứng; Người bị trào ngược axit dạ dày; Người bị viêm mũi xoang nhiều đợt; Người thường xuyên hút thuốc hoặc ở gần những người hút thuốc; Người sử dụng giọng nói quá nhiều như giáo viên, ca sĩ, MC, kinh doanh, buôn bán… Người bị nhiễm nấm do thường sử dụng ống hít hen suyễn.
Đối với trẻ nhỏ, trẻ thường xuyên viêm mũi họng, sau đó viêm thanh quản; Trẻ hay la hét hoặc hát quá nhiều gây phù nề dây thanh; Viêm thanh quản sau nhiễm cúm.
Nguyên nhân viêm thanh quản cấp tính
Viêm thanh quản cấp tính là một vấn đề sức khỏe tạm thời. Nguyên nhân có thể do lạm dụng dây thanh quản hay do bị nhiễm trùng. Điều trị căn nguyên sẽ giúp thanh quản hết viêm.
Theo đó viêm thanh quản cấp tính có thể do nhiễm virus, vi khuẩn; Sau viêm đường hô hấp: viêm mũi xoang, viêm Amidan, viêm VA ở trẻ em; Sử dụng giọng gắng sức: Nói nhiều, la hét, hát to; Uống quá nhiều rượu bia.
Nguyên nhân viêm thanh quản mạn tính
Viêm thanh quản mạn tính xảy ra do thanh quản tiếp xúc thời gian dài với các chất gây kích ứng. Tình trạng này thường ảnh hưởng diễn ra lâu hơn so với viêm thanh quản cấp tính.
Viêm thanh quản mạn tính có thể do những nguyên nhân sau: Tiếp xúc thường xuyên với hóa chất độc hại hoặc chất gây dị ứng; Trào ngược axit từ dạ dày; Viêm mũi xoang thường xuyên; Hút thuốc hoặc ở gần những người hút thuốc; Lạm dụng giọng nói; Bội nhiễm nấm do sử dụng thường xuyên thuốc hít điều trị hen suyễn; Thay đổi hình dạng dây thanh do tuổi cao cũng có thể gây khàn tiếng dai dẳng.
Biểu hiệncủaviêm thanh quản
Viêm thanh quản thường đến đột ngột và diễn biến nặng trong 5 – 7 ngày đầu. Các dấu hiệu thông thường là: Giọng nói khàn khàn, nói hụt hơi, yếu giọng; Thỉnh thoảng mất giọng; Cơn ho khó chịu không biến mất; Có nhu cầu hắng giọng thường xuyên; Vướng họng, khó nuốt.
Ngoài ra, tình trạng viêm nắp thanh quản (viêm thanh thiệt) là tình trạng viêm sưng mô ở dưới đáy lưỡi cũng có thể xảy ra. Nắp thanh quản là phần mô bao phủ thanh quản và khí quản (ống thở), nằm ở dưới đáy lưỡi có nhiệm vụ bảo vệ đường thở khi nuốt. Khi bị viêm nắp thanh quản, mô sưng lên, gây hẹp đường thở, sẽ có nguy cơ tử vong nếu không được điều trị.
Viêm thanh quản khi nào cần đi khám?
Viêm thanh quản ở trẻ em có thể gây nên tình trạng nghiêm trọng, khi có các biểu hiện sau cần đi khám ngay. Trẻ em có biểu hiện khó nuốt, nuốt đau; Khó thở (cần phải nghiêng người về phía trước để thở); Tiết nhiều nước bọt (chảy dãi); Khi thở phát ra âm thanh khò khè hay tiếng rít; Giọng nói như bị bóp nghẹt; Xuất hiện tình trạng sốt. Đối với trẻ em, viêm thanh quản có thể gây ra vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe.
Đối với người lớn, viêm thanh quản không nghiêm trọng, nhưng nên đi khám nếu bị khàn tiếng kéo dài hơn 2 tuần, sốt, ho hoặc khó thở.
Lưu ý, biến chứng viêm thanh quản ở trẻ có thể gây hẹp đường thở, viêm phế quản phổi… nguy hại hơn có thể đe dọa đến tính mạng. Do đó, hãy điều trị cấp cứu nếu trẻ bị viêm thanh quản và xuất hiện dấu hiệu thở hổn hển hoặc khó thở.
Theo SKDS